60 jaar IOK - collega's over vroeger, nu en morgen

60 JAAR IOK – deel 1: Afvalbeheer

In 2022 bestaat IOK 60 jaar. Tijd om eens stil te staan bij het verleden, maar ook vooruit te kijken naar de toekomst. Ook de ophaaldienst bestaat dit jaar 30 jaar. Daarom spraken we met 3 collega’s van IOK Afvalbeheer: Jan, Eddy en Axana.

Eddy Gijsels uit Olen werkt sinds 1988 voor IOK Afvalbeheer. Hij startte op het Milieubedrijf in Olen waar er een stortplaats en een regionaal recyclagepark was. In 2000 werd het Milieubedrijf Beerse/Merksplas zijn stamplaats waar hij later coördinator werd.

Eddy: “Vroeger was er geen sprake van ‘recyclagepark’. Bezoekers kwamen toen naar het ‘stort’. Soms ook letterlijk, want alles wat ze niet kwijt konden op het ‘recyclagepark’ konden ze ‘lossen’ op de stortplaats. 1 keer per week gebruikten we een grote bulldozer om alles te compacteren. Ik herinner me een spijtig ‘ongeval’ bij dat ‘verkleinen’. Een bus olie die daar ten onrechte lag, werd samengeperst en alle olie spoot in een auto die daar aan het lossen was. Zo iets kan je je de dag van vandaag niet meer voorstellen. 30 jaar geleden kon je met 5 afvalstromen terecht op het recyclagepark: groenafval, steenpuin, papier en karton, glas en metaal. Nu zijn het er meer dan 35, vaak ook kleine afvalstromen zoals kurken stoppen en batterijen. Die evolutie naar materiaalbeheer en recyclage is echt opvallend.”

Eddy: “30 jaar geleden kende ik iedereen. Ook als ik in het kantoorgebouw aan de Antwerpseweg kwam. Er was een familiale sfeer en het personeelsfeest konden we nog samen vieren. Dat is nu compleet anders, maar dat is ook normaal als je een groot bedrijf wordt.”

Eddy: “Als ik eerlijk ben, waren de werkomstandigheden vroeger zwaarder. Collega’s van toen kunnen getuigen dat in de temperatuur in de cabines van de machines tot 60 graden kon oplopen. De warmte van de motor werd naar binnen geblazen. Nu heeft ons rollend materieel luchtbehandeling en zelfs airco. Ook in de zomer is het aangenaam werken.”

Eddy: “Als ik het vergelijk met andere bedrijven waar ik kom, valt het me op hoe goed en kwaliteitsvol onze infrastructuur is. Het gebouw hier op het Milieubedrijf bijvoorbeeld is niet alleen mooi, maar ook heel functioneel.”

Eddy: “Ik ben best wel trots op de vooruitgang die IOK Afvalbeheer gemaakt heeft, op veel vlakken zijn we een pionier in Vlaanderen, transport van afval over water, onze mechanisch-biologische scheidingsinstallatie en natuurlijk onze nieuwe energiecentrale hier in Beerse waar we gft omzetten in compost en groen gas. Heel wat intercommunales in Vlaanderen volgen nu ons voorbeeld. Er komen dan ook vaak delegaties van collega’s over de vloer die we met plezier een rondleiding geven.”

Jan Van de Pol uit Laakdal was er 30 jaar geleden bij de start van de ophaaldienst al bij. Hij was zelfs de eerste medewerker van de ophaaldienst waar hij werkt als dispatcher. Jan: “30 jaar geleden was de ophaaldienst een kleine bedrijfje waar iedereen,  iedereen kende. De samenhorigheid was zeer groot en er werd spontaan hulp geboden tijdens de ophalingen. Iedereen zocht mee naar een oplossing als er problemen waren. Het was een vriendenclub ondanks dat het werk toen fysiek veel zwaarder was dan nu. Enkel GFT werd aangeboden in containers. Er was een groot engagement van alle werknemers.

Er zijn grote inspanningen gedaan om het werk aangenamer, veiliger en minder zwaar te maken. Bijna alle fracties worden nu aangeboden in containers. Chauffeurs worden genavigeerd bij het rijden van de route. Ophaalploegen moeten de wagens niet zelf meer poetsen. Ophaalwagens zijn voorzien van vele veiligheidsvoorzieningen, automatische versnellingsbak, airco enz.. . De statuten werden aangepast en er kwamen een hele reeks extra legale voordelen. De groep ophalers en chauffeurs is nu 20 maal groter dan bij het begin. We kennen elkaar niet allemaal meer bij naam maar de ophaaldienst is nog steeds een bedrijf waar het heel goed is om te werken en dat nog steeds streeft naar het verbeteren van de  werkomstandigheden van het personeel.  Ook al is de groep veel groter, de deur staat altijd open en iedereen die dat wenst kan rechtstreeks in gesprek gaan met een leidinggevende.”  

Wat had de grootste impact?

Het is moeilijk te zeggen welke beslissing of gebeurtenis de grootste impact had. Als er één ding is dat vanaf het begin een enorme impact heeft gehad is dat de digitalisering . Ik denk daarbij aan de invoering van Diftar, de datacommunicatie, de PLC sturingen in de vrachtwagens, de digitale planning, de administratie en het lijstje is nog veel langer maar overal is er één constante: computertechnologie.  De digitale evolutie is nog steeds aan de gang en het einde is nog lang niet in zicht.  Dat is natuurlijk niet alleen bij de ophaaldienst het geval maar ook bij de ”vuilkar” heeft de IT een enorme invloed gehad en dat in alle lagen van de werking en organisatie ervan. Ook het nakende  einde van het gebruik van fossiele brandstoffen zal een grote invloed hebben op de werking en organisatie van de ophaaldienst. Ik hoop dat we ook in de toekomst onze innovatie aanpak op vlak van afvalbeheer kunnen verder zetten. Ik ben er best trots op dat we als afvalintercommunale tot de Europese top behoren.”

Waar ik het meest trots op ben is dat IOKA als afvalintercommunale tot de Europese top behoort. Ik weet niet hoe onze positie er internationaal uitziet maar ik ben er zeker van dat we ook daar heel hoog scoren.

Dat alle mensen die bij IOKA werken daartoe een steentje hebt kunnen bijdragen, van directeur tot ophalers, is iets om trots op te zijn. 

Wat is je wens voor IOK Afvalbeheer en de collega’s voor de toekomst?

Dat we onze innovatieve aanpak m.b.t. tot de afvalverwerking en afvalinzameling kunnen blijven verder zetten.
Ook al zijn er werknemers die het niet altijd eens zijn met de wijze waarop er gewerkt wordt of hoe het werk georganiseerd wordt,
IOK Afvalbeheer is zeer begaan met het algemeen welzijn van zijn werknemers en het is een bedrijf waar het goed en aangenaam werken is. Het is belangrijk dat we ons daar bewust van blijven .

Axana Wouters uit Balen werkt sinds 2016 voor IOK Afvalbeheer als all round communicatiemedewerker.

Axana: “Tijdens mijn korte periode bij IOK Afvalbeheer, had de coronapandemie ongetwijfeld de grootste impact. We zijn een essentiële sector en het was een uitdaging om alle communicatie(kanalen) up-to-date te houden. Ik vond de plotse digitale shift wel een positieve shift omdat er meer balans zit in mijn werk. De zaken waar echt concentratie voor nodig is, doe ik op de dagen dat ik thuiswerk en andere zaken waarvoor ik met de collega’s samenwerk doe ik op kantoor.

Het social mediaverhaal is geleidelijk aan in mijn takenpakket beland. Ik ben er best wel trots op hoe dat verhaal gegroeid is en nog steeds aan het groeien is. Ik wens voor IOK en IOK Afvalbeheer dat de boodschap die ze nu brengen, echt binnenkomt bij alle Kempenaren en dat we blijven innoveren en afval meer kunnen inzetten tot grondstoffen.